Stille straten, een uitgestorven binnenstad, lege scholen en niemand op het station. In de afgelopen maanden hebben we Doetinchem gezien zoals we onze stad nooit eerder gezien hebben. Van het een op het andere moment was Doetinchem, net als de rest van het land en de wereld, in de ban van corona en hadden we te maken met een intelligente lock-down. Een lock-down die enorme impact heeft gehad op iedereen in onze gemeente. Maar ook een lock-down waarin Doetinchemmers zich van hun sociale kant hebben laten zien. We kijken naar elkaar om en zorgen voor elkaar.
Deze Kadernota staat natuurlijk in het licht van de coronacrisis. Een ongekende gezondheidscrisis waar we de afgelopen tijd mee zijn geconfronteerd. Doetinchem is gelukkig stap voor stap weer van het slot gegaan. Het voorlopig einde van de gezondheidscrisis zal echter het begin worden van een diepe economische crisis. Uit eerste onderzoeken blijkt een breed gedeelde conclusie dat de meest kwetsbaren door die crisis het hardst zullen worden geraakt. Ouderen, laag geletterden, dak- en thuislozen, mensen met een arbeidsbeperking of GGZ-problematiek, mensen met een onzeker contract. De impact is het grootst bij gezinnen en personen waar sprake is van gestapelde problemen. Corona raakt wie kwetsbaar is, dubbel zo hard.
In deze kwetsbaarheid hebben mensen en de samenleving behoefte aan zekerheid. Over hoe we hier uitkomen. Over hoe we de pijn eerlijk en fatsoenlijk verdelen en de sterkste schouders de zwaarste lasten laten dragen. En geeft deze Kadernota dat perspectief? Laat de Kadernota zien hoe we de gezondheidscrisis, de economische crisis én de sociale crisis in samenhang gaan oppakken? En hoe we de maatschappelijke verbondenheid die is ontstaan, verankeren?
Ons antwoord op al deze vragen is helaas “nee”. Deze Kadernota is niet meer dan een droge opsomming van aanmeldingen en een feitelijke beschrijving van wat het effect van corona is geweest. Er wordt anderhalf miljoen euro gereserveerd maar het maatschappelijk perspectief dat ik net schetste en waar behoefte aan is, ontbreekt. De verzachting van pijnlijke keuzes in de harde bezuinigingsronde van vorig jaar, blijft uit. De empathie met de meest kwetsbaren is afwezig in deze politieke opmaat naar de begroting. En daarom hebben wij samen met de SP en ondersteund voor LBD het volgende amendement opgesteld dat bij de begroting daar wél ruimte voor kan vrijmaken.
<AMENDEMENT DOETINCHEM & CORONA>
Waarom zouden we als Raad niet terugkomen op een aantal pijnlijke bezuinigingen die achteraf niet nodig waren? Want was er niet veel zorg bij de Doetinchemse ouderen over het voortbestaan van het Seniorenontmoetingspunt? Maakte de Sociale Raad zich geen zorgen over de hernieuwde bezuinigingen op gezinnen die op of onder het sociaal minimum leven en de kortingen die in de zorg worden doorgevoerd? Er is raadsbreed in november toch veel zorg uitgesproken over de mogelijke uitholling van allerlei wijkfuncties en buurthuizen? Een groot aantal van u heb ik in november horen zeggen dat u dit allemaal liever ook niet wilde maar dat het nou eenmaal moest, gelet op de financiële situatie. Ik ben benieuwd of u vanavond via dit amendement, samen met ons de ruimte wilt verkennen die wij als Raad in de begroting willen terugzien, nu de financiële situatie dat wel toelaat.
Naast dit brede amendement, willen wij een specifiek amendement indienen met betrekking tot de vorming van de Achterhoekse Publieke Streekomroep. Een complex proces dat tot dusver in ieder geval heeft geleid tot een regionale omroep REGIO8 die in staat is een hoogwaardig journalistiek product neer te zetten. Wij begrijpen niet dat de steun vanuit centrumgemeente Doetinchem om de verdere ontwikkeling van de streekomroep een impuls te geven, keer op de keer uitblijft. Financieel, zoals we wederom lezen in deze Kadernota, maar ook bestuurlijk. Juist van deze portefeuillehouder, zo vinden wij, verwachten we in deze regionale aangelegenheid meer trekkerschap en energie. En om die los te maken en het onderwerp op de agenda te zetten, dienen wij het volgende amendement in.
<AMENDEMENT IMPULS ACHTERHOEKSE STREEKOMROEP>
Een begroting is geen Excel-sheet die we sluitend proberen te krijgen. Een begroting weerspiegelt waar we naar omzien, naar wíe we omzien, en hoe we in tijden van economisch ontij de lasten zo eerlijk als mogelijk willen verdelen. Juist in moeilijke tijden, als er banen op de tocht staan, als eenzaamheid op de loer ligt, als er een zware last rust op de schouders van publieke werkers in de zorg en het onderwijs – juist dan doet politiek er toe. En juist dan doen begrotingen er toe. Mijn fractie hoopt dat we richting komende begroting uit de oppositie-coalitietegenstelling van vorig jaar kunnen blijven en naar een breed gedragen begroting kunnen toewerken. Het was Hans van Mierlo, groot voorman van D66, die ooit zei dat je een begroting kunt vergelijken met “een deken in de winter”. Want als de één hem naar zich toetrekt, dan ligt de ander in de kou. Laten we richting begroting 2021 de politieke maar ook maatschappelijke warmte een beetje beter verdelen.
